Karadeniz'in kıyısında üzerinde modern yerleşim yapılmamış tek antik kent olma özelliği taşıyan Teion Antik Kenti'nde kazı çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Zonguldak Valiliği İl Özel İdaresi'nin desteğiyle 2006 yılında başladı. 60 hektarlık alanın 3 hektarlık bölümünde geçen 10 yılda yapılan kazılarda çeşitli dönemlere ait hamam, kilise, tapınak, yazılı eserler, liman, kale ve sahil surları, su kemeri, mendirek kalıntıları, antik tiyatro, mezar, madeni para ve eserler, sikke, kandiller, cam eserler ve seramikler bulundu.
Bu yıl ki kazı çalışmaları Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Şahin Yıldırım başkanlığında, üniversite öğrencisi, işçi ve uzmandan oluşan 50 kişilik ekip ile başladı. Kazı çalışmalarına Florida Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Edward Dandro da 5 öğrencisiyle katıldı.
BÜTÜN BİR KENT PLANI VAR
Kazı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Şahin Yıldırım, geçen yılki kazıda Bizans dönemine ait kilise ile aynı döneme ait 25 mezar ortaya çıkarıldığını söyledi. Antik kentin Karadeniz'in tarihini ortaya çıkaracak üzerinde modern yerleşim olmayan en önemli yerlerden biri olduğunu ifade eden Yıldırım, şöyle dedi:
"İlk çalışmalar 'yukarı şehir' olarak bilinen alanda başladı. Bu alan tarihsel anlamda Karadeniz'deki erken dönemlerle ilgili en önemli bulguları gösteriyor. Burada M.Ö. 7'nci Yüzyıl'ın başları hatta 6'ncı Yüzyıl'ın başlarına kadar tarihlenen hem mimarı hem de seramik buluntularla karşılaşıldı. Bu, alanın çok uzun yıllardan bu yana dini bir tapınım alanı olduğunu gösteriyordu. Karadeniz'de ki en önemli liman kentlerinden birisi aynı zamanda Tios ve günümüzde üzerinde modern yerleşimin olmadığı tek kent Tios. 60 hektarlık alanda sit alanının hepsi görünebilir durumda. Tiyatrosuyla, hamamıyla, su kemerleriyle bütün bir kent planını burada görebilmemiz mümkün."
KARADENİZ'İN TARİHSEL KRONOLOJİSİ KARŞIMIZA ÇIKIYOR
Kazılarda Roma döneminden kalma büyük bir tapınak yapısının da ortaya çıkarıldığını ifade eden Yıldırım, "Bununla beraber orta Bizans dönemine tarihlendirilen bir kilise yapısı ve onunla bağlantılı mimari organizasyondaki yapılar da ortaya çıkarıldı. Geçen yıl çevre düzenlemesine yönelik çalışmalar sürdürüldü. Kilisede yoğunlaşıldı. Akropolde de kentin mimarisine yönelik çalışmalar yürüttük. Bu yıl da özellikle sur yapılarıyla bağlantılı çalışmalar yürütüyoruz. Helenis döneminde tarihlenen mimari katların kotların olduğu bölümlerde çalışıyoruz. M.Ö. 7'nci Yüzyıl'dan M.S. 13'üncü Yüzyıl'a kadar uzanan bir zaman dilimi var. Hem 7'nci Yüzyıl hem Selçuklu döneminden Çobanoğulları ve Candaroğulları gibi erken İslami dönemlere de rastlanan bulgular burada bizim karşımıza çıktı. Bu bakımdan da bizim açımızdan Karadeniz'in tarihsel kronolojisini görebilmemiz açısından da en önemli yerleşim yerlerinden birisi olarak karşımıza çıkıyor. Karadeniz'deki bilimsel alanda birçok çalışma var ama kıyıda sahilde kent kazısı olarak şu an burası tek yer." dedi.
Dr. Edward Dandro da ekibiyle birlikte çalışmalara katıldığını söyleyerek, "Öğrencilerimizle birlikte eğitici antik çalışmalar yürütüyoruz. Batık gemilerde de çalışmalar yürütüyoruz. Filyos'un ve Karadeniz'in tarihi oldukça eskiye dayanıyor. Buradaki çalışmalarda yer almaktan büyük mutluluk duyuyoruz" diye konuştu.
Kaynak: DHA
