Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun (TTK) devretmek istediği butik otel yapılması planlanan 112 yıllık Rombaki Konağı’nı, Zonguldak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün trampasız istediği iddia edildi.
TRAMPA YÖNTEMİ
Zonguldak’taki İmza Gazetesi’nin internet haber sitesinde, araştırmacı gazeteci Orhan Akyüz’ün gündeme taşıdığı haberin yankı bulmasının ardından TTK Genel Müdürlüğü yetkilileri, kurumun uhdesindeki atıl durumda yürekleri sızlatan görünümlü buram buram tarih kokan 112 yıllık Rombaki Konağı’nın trampa yöntemiyle (bir mülkün diğeri ile takas edilmesi anlamına gelir. Gayrimenkullerin para karşılığı değil birbirleri ile değişimi için tapuda trampa işlemi yapılır. Trampa işlemini gerçekleştirmek için gayrimenkullerin değerlerinin birbirine eş olması gerekmez)
devredilmesi için 2023’de Zonguldak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne resmi yazıyla başvurmuştu.
MÜTEŞEBBİSE SATIŞI REDDEDİLMİŞTİ
TTK’nın, Zonguldak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne Rombaki Konağı’nı trampa yöntemiyle devretmek için resmi yazıyla başvurmasının ardından görüşmeler sürdürülürken, diğer yandan da konağı butik otel yapmak isteyen yatırımcı müteşebbise satışının istenmesine Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Bölge Müdürlüğü onay vermeyerek reddetmişti.
‘’İMAR PLANI REVİZYONUNA GİDİLİRSE SATIŞI YAPILABİLİR’’
Yetkililer, Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Bölge Müdürlüğü’nün, konağın imar planına aykırılığından dolayı satışına onay vermediklerine dikkati çekerek, ‘’Konağın satışının yapılıp yapılamayacağı yönünde kurula başvurulmuş, ancak imar planına aykırı olduğu gerekçesiyle reddedilmiş. Burası için imar planı revizyonuna gidilirse satışı yapılabiliyor’’ demişlerdi.
MÜDÜRLÜK TRAMPA İSTEMİYORMUŞ
TTK yetkilileri, Rombaki Konağı’nın devrinin Zonguldak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nce trampasız istendiğini öğrendiklerini, bu yönde atılması gereken adımların ise titizlikle yürütüleceğini bildirdiler.
ROMBAKİ KONAĞI’NIN MEZBELELİK GÖRÜNÜMÜNÜ İMZA GAZETESİ DUYURMUŞTU
Gazetemizin internet haber sitesinde 15 Haziran 2023’de yayınlanan haber üzerine, TTK Üzülmez Müessese Müdürlüğü’ne bağlı Asma Mahallesi’ndeki
Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 25.04.1988 tarih ve 787 sayılı kararıyla ‘Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı’ olarak tescil edilen Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün bilgi aldığı ve bahçesinde oturduğu öğrenilen ‘’TTK Rombaki̇ Konağı Çocuk Bilim Merkezi’’ yapılması planlanan konağın tabelasının 6 yıl önce yolun kenarına yerleştirildiği, konağın ve bulunduğu alanın bakımsızlığını görenlerin içinin sızladığı, adeta kaderine terk edilerek bağımlıların ve hırsızların uğrak mekanı haline gelmesinden endişe edildiği, yüzyılı aşkın buram buram tarih kokan konağın boyasız, duvarlarının rutubetli ve sıvalarının döküldüğü, bazı pencerelerinin ve beton zeminleri ile merdivenlerinin kırık, çevresinin yabani büyük otlarla kaplı olmasıyla ‘’mezbelelik’’ görüntüsü oluşturduğu, konağın yanı sıra Atatürk Anıtı’nın zemini ile çevresinin otlarla kaplı kaderine terk edilişi ve yanındaki bayrak direklerinin boyasız pas tutmuş halini görenlerin hüzünlendiği, köklü tarihi 112 yıla dayanan konağın mezbele halinde durduğu, çürümeye terk edilişine göz yumulmasına ise anlam verilemediği anlatılarak haber kamuoyuna duyurulmuştu.
HABERİN ARDINDAN BAKIMA ALINDI
Haberin ardından, Zonguldak Valiliği’nin emriyle kurumun genel müdürlüğünün üst düzey yetkililerince duyarsız kalınmayarak ivedilikle mezbelelik içler acısı yürekleri sızlatan görünümlü buram buram tarih kokan Rombaki Konağı’nın alanındaki kirli ve paslı Atatürk Anıtı boyatılarak pırıl pırıl yapılmış, çevresindeki otların tamamı da biçilerek temizlenmişti.
ROMBAKİ KONAĞI
Zonguldak'ın tanınmış yerel tarih araştırmacı kimliğiyle tanınan Karaelmas Maden Şehitleri Müzesi Tasarım Danışmanı Ekrem Murat Zaman tarafından hazırlanan Müze Kataloğu’ndan edinilen bilgiye göre, Rombaki Konağı, şöyle anlatılıyor:
Zonguldak’ta numaralandırılan ocaklardan biri de demiryolunun sol tarafında, 63 numaralı Haci oğlu Yorgi Panopolos ve Kaptan Petko’nun Kerpiçlik Ocağı’dır. Ocağa 60 parça hisse itibar edilerek 30 parçası Hacıoğlu Yorgi Panopoulos'in ve diğer 30 parçası da Yorgi Rombaki'nin olmak üzere üretim yapacaklarına dair 25 Mayıs 1892 tarihli kefaletname gereği yeni bir tezkire (ruhsat) verilmişti.
1899 yılında Odesiya Rombaki’nin ölümü üzerine, 100 ve 63 numaralı işletme ruhsatları sahiplerinin (Panopoulos ve Rombaki'nin) varisleri (ve hissedarlar) tarafından Dr. Panayot Dünyas Efendi, mirasçıların vekili tayin edildi. Doktor Dünyas Efendi ile Ereğli Şirketi arasında yapılan anlaşmaya göre, üretilen kömürün satışı Ereğli Şirketi tarafından yapılacaktı.
Ereğli kömür havzasında çok sayıda yerli yabancı madencilik şirketinin İşletmecilik faaliyetleri yürüttüğü dönemde sanayi tesislerinin yanı sıra sosyal tesislerin de yapıldığı görülür.
63 Ocakları direktör evi ve yönetim binası olarak kullanılan ve Odesiya Rombaki tarafından yaptırılan Rombaki Konağı’nın yapım yılı 1912’dir.
BÜYÜK ÖNDER ATATÜRK ROMBAKİ KONAĞI’NDA
Rombaki Konağı; Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, 26 Ağustos 1931 tarihindeki Zonguldak ziyaretinde, TÜRKİŞ Ocaklarında yaptığı teknik gezide bilgi aldığı mekândır.
1937 yılına kadar TÜRKİŞ Müdür Lojmanı olarak kullanıldıktan sonra bir süre boş kalan konak, 1938-1946 yılları arasında misafirhane olarak kullanıldı. 1946–1947 yılları arasında yapılan tadilattan sonra sinemanın üst kısmında bulunan (1937’de yaptırdığı 10 yataklı) Amelebirliği Dispanseri, bu binaya taşındı. EKİ (Ereğli Kömürleri İşletmesi, şimdiki adıyla TTK) Üzülmez Hastanesi’ne dönüştürülen konak, 1957 yılı sonuna kadar 25 yataklı EKİ Üzülmez Hastanesi olarak kullanıldı. Bunun nedeni, mevcut sağlık kuruluşlarının 1942 yılının eylül ayından itibaren Ereğli Kömürleri İşletmesi’ne devredilmiş olmasıydı. 1958’den sonra müessese müdürlüğü tekrar konağa taşındı ve uzun yıllar Üzülmez Müessese Müdürlüğü binası olarak kullanıldı. 2000 yılında müessese müdürlüğü, ‘’Türkiş Bekar Pansiyonu’na’ taşındıktan sonra konak müessese misafirhanesine dönüştürüldü. Daha sonra da TTK tarafından 49 yıllığına Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) Genel Müdürlüğü’ne bedelsiz tahsis edilen “Üzülmez Huzurevi ve Rehabilitasyon Merkezi” 2004'te kapatıldı.
TTK tarafından küçük çaplı onarımlar yapılan bina misafirhane hizmeti verdi, son 10 yıldır Üzülmez Müessesesi Misafirhanesi olarak kullanıldı, 2019 yılından sonra BAKKA Projesi kapsamında vilayet emrine verildi.
HABER: ORHAN AKYÜZ
FOTOĞRAFLAR: ORHAN AKYÜZ