Türkiye Taşkömürü Kurumu’na (TTK) ait 111 yıllık Rombaki Konağı’nın satılmak istenmesi talebini, Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Bölge Müdürlüğü’nün reddettiği bildirildi.
Edinilen bilgiye göre, TTK’nın, Zonguldak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne Rombaki Konağı’nı trampa yöntemiyle devretmek için resmi yazıyla başvurmasının ardından görüşmeler sürdürülürken, diğer yandan da konağın yatırımcı müteşebbise satışının istenmesine Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Bölge Müdürlüğü onay vermeyerek reddetti.
‘’KONAĞA TALİP MÜTEŞEBBİS, BURANIN ÜZERİNE DÜŞERSE SATIN ALARAK BUTİK OTEL YAPABİLİR’’
Yetkililer, Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Bölge Müdürlüğü’nün, konağın imar planına aykırılığından dolayı satışına onay vermediklerini öğrendiklerine dikkati çekerek, şöyle konuştu:
‘’Konağın satışının yapılıp yapılamayacağı yönünde kurula başvurulmuş, ancak imar planına aykırı olduğu gerekçesiyle reddedilmiş. Burası için imar planı revizyonuna gidilirse satışı yapılabiliyor.
Buraya talip olan yatırımcı imar planı revizyonunun çözümünde etkili olabilir. Yatırımcının girişimde bulunarak süreci takip etmesi halinde mevcut sorunu çözebileceği kanaatindeyiz, çünkü çözülemeyecek bir durum yok. Müteşebbis üzerine düşerse burasını satın alarak niyetlendiği gibi butik otel yapabilir. Yani buranın satın alınabilmesi için imar revizyonu gerekiyor, bu da olabilir. Zonguldak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün de konağın turizme kazandırılmasına yönelik hassasiyet gösterdiği gün gibi aşikar.’’
‘’KONAĞIN TURİZME KAZANDIRILMAMASI ADETA APAÇIK FACİA’’
Görüşlerine başvurduğumuz vatandaşlar da şöyle konuştular:
‘’Burasının (Rombaki Konağı) bir şekilde nihai sonuca ulaştırılması lazım. Çünkü buranın bugüne kadar turizm yönünden değerlendirilmemesi apaçık bir facia.... Böyle vurdum duymazlık olur mu? Ya devlet, ya da özel sektör eliyle söz konusu konağın ivedilikle turizme kazandırılması gerekiyor. Burası için nasıl oluyor da sessiz kalınıyor anlaşılır gibi değil. İnan’ın ki bu konuda sorumlulara tarihi görev düşüyor, üzerlerine düşen görevleri yerine getirsinler.’’
KORUNMASI GEREKLİ TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIĞI OLARAK TESCİL EDİLDİ
TTK Üzülmez Müessese Müdürlüğü’ne bağlı Asma Mahallesi’ndeki
Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 25.04.1988 tarih ve 787 sayılı kararıyla ‘Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı’ olarak tescil
edilen buram buram tarih kokan 111 yıllık Rombaki Konağı’nın mezbelelik durumu 15 Haziran 2023’de Zonguldak Press internet haber sitesinde araştırmacı gazeteci Orhan Akyüz’ün gündeme taşımasıyla yankı bulmuştu, ardından da Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün bilgi aldığı ve bahçesinde oturduğu öğrenilen konağın alanındaki kirli ve paslı Atatürk Anıtı boyatılarak pırıl pırıl yapılmış, çevresindeki otların tamamı da biçilerek temizlenmişti.
ROMBAKİ KONAĞI
Karaelmas Maden Şehitleri Müzesi Tasarım Danışmanı Ekrem Murat Zaman tarafından hazırlanan Müze Kataloğu’ndan edinilen bilgiye göre, Rombaki Konağı, şöyle anlatılıyor:
Zonguldak’ta numaralandırılan ocaklardan biri de demiryolunun sol tarafında, 63 numaralı Haci oğlu Yorgi Panopolos ve Kaptan Petko’nun Kerpiçlik Ocağı’dır. Ocağa 60 parça hisse itibar edilerek 30 parçası Hacıoğlu Yorgi Panopoulos'in ve diğer 30 parçası da Yorgi Rombaki'nin olmak üzere üretim yapacaklarına dair 25 Mayıs 1892 tarihli kefaletname gereği yeni bir tezkire (ruhsat) verilmişti.
1899 yılında Odesiya Rombaki’nin ölümü üzerine, 100 ve 63 numaralı işletme ruhsatları sahiplerinin (Panopoulos ve Rombaki'nin) varisleri (ve hissedarlar) tarafından Dr. Panayot Dünyas Efendi, mirasçıların vekili tayin edildi. Doktor Dünyas Efendi ile Ereğli Şirketi arasında yapılan anlaşmaya göre, üretilen kömürün satışı Ereğli Şirketi tarafından yapılacaktı.
Ereğli kömür havzasında çok sayıda yerli yabancı madencilik şirketinin İşletmecilik faaliyetleri yürüttüğü dönemde sanayi tesislerinin yanı sıra sosyal tesislerin de yapıldığı görülür.
63 Ocakları direktör evi ve yönetim binası olarak kullanılan ve Odesiya Rombaki tarafından yaptırılan Rombaki Konağı’nın yapım yılı 1912’dir.
BÜYÜK ÖNDER ATATÜRK ROMBAKİ KONAĞI’NDA
Rombaki Konağı; Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, 26 Ağustos 1931 tarihindeki Zonguldak ziyaretinde, TÜRKİŞ Ocaklarında yaptığı teknik gezide bilgi aldığı mekândır.
1937 yılına kadar TÜRKİŞ Müdür Lojmanı olarak kullanıldıktan sonra bir süre boş kalan konak, 1938-1946 yılları arasında misafirhane olarak kullanıldı. 1946–1947 yılları arasında yapılan tadilattan sonra sinemanın üst kısmında bulunan (1937’de yaptırdığı 10 yataklı) Amelebirliği Dispanseri, bu binaya taşındı. EKİ (Ereğli Kömürleri İşletmesi, şimdiki adıyla TTK) Üzülmez Hastanesi’ne dönüştürülen konak, 1957 yılı sonuna kadar 25 yataklı EKİ Üzülmez Hastanesi olarak kullanıldı. Bunun nedeni, mevcut sağlık kuruluşlarının 1942 yılının eylül ayından itibaren Ereğli Kömürleri İşletmesi’ne devredilmiş olmasıydı. 1958’den sonra müessese müdürlüğü tekrar konağa taşındı ve uzun yıllar Üzülmez Müessese Müdürlüğü binası olarak kullanıldı. 2000 yılında müessese müdürlüğü, ‘’Türkiş Bekar Pansiyonu’na’ taşındıktan sonra konak müessese misafirhanesine dönüştürüldü. Daha sonra da TTK tarafından 49 yıllığına Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) Genel Müdürlüğü’ne bedelsiz tahsis edilen “Üzülmez Huzurevi ve Rehabilitasyon Merkezi” 2004'te kapatıldı.
TTK tarafından küçük çaplı onarımlar yapılan bina misafirhane hizmeti verdi, son 10 yıldır Üzülmez Müessesesi Misafirhanesi olarak kullanıldı, 2019 yılından sonra BAKKA Projesi kapsamında vilayet emrine verildi.
HABER: ORHAN AKYÜZ
FOTOĞRAFLAR: ORHAN AKYÜZ
