Türkiye’de satılık konuta olan yüksek talep temmuz ayında geriledi. Benzer tablonun yakın zamanda açıklanacak ağustos ayı konut satış verilerinde de yaşanması bekleniyor. Azalan talepten dolayı konutta satış süreleri günlerden 2 ila 3 aya varan sürelere uzarken, satış için bekleyen ev sayısında artışa neden oldu. Sektör temsilcilerine göre daralma, fiyatlardaki aşırı artış, kamu bankalarının kredileri kısmasından kaynaklanıyor.
Türkiye’de satılık konuta olan yüksek talep temmuz ayında geriledi. Benzer tablonun yakın zamanda açıklanacak ağustos ayı konut satış verilerinde de yaşanması bekleniyor. Azalan talepten dolayı konutta satış süreleri günlerden 2 ila 3 aya varan sürelere uzarken, satış için bekleyen ev sayısında artışa neden oldu. Sektör otoritelerine göre daralma, fiyatlardaki aşırı artış, kamu bankalarının kredileri kısmasından kaynaklanıyor.
Tapusor.com’da yer alan verilere göre satılık konut kategorisindeki gayrimenkul arzlarının yayında kalma süresi uzadı. Dünya gazetesinden Leyla İlhan'ın haberine göre, yıllık 1,5 milyon yeni konuta ihtiyaç duyulan Türkiye’de verilere göre 2022 yılı Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında her 3 gayrimenkul arzından biri bir sonraki aya kadar yayında kalıyor.
Temmuz ayında satışa çıkan gayrimenkullerin yüzde 41’den fazlası ağustos ayına kadar yayında kalırken, temmuz ayında satışa çıkan gayrimenkullerin yüzde 18’inden fazlası eylül ayına kadar yayında kaldı. Sektöre göre talepteki daralma fiyatların çok fazla yükselmesi, kamu bankalarını kredi musluklarını kısması ve yabancının piyasadan çekilmesinden kaynaklanıyor.
“BİRİKEN PEŞİN PARA KKM VE DÖVİZE KAYDI”
Sektördeki daralmayı değerlendiren Emlakjet CEO’su Tolga İdikat, alım tarafında iki aydan bu yana daralma yaşandığını, bu durumun da bekleyen satılık konut sayısında artışa neden olduğunu söyledi. İdikat nedenlerini şöyle açıkladı: "Çünkü yabancı piyasadan çekildi. 400 bin dolar ve Türkiye’de yabancıya oluşan antipati bunda etkili oldu. Ayrıca ev sahiplerinin enflasyonu yakalamak için fiyatları çok hızlı artırması nedeniyle insanların bunu karşılayacak durumda olmamaları konut satışlarını düşürdü.
Bir diğer etken ise hem konut kredilerinin yüksek olması hem de kredi verilmemesi oldu. Kredi çıkmayınca peşin para ile almak gerekiyor. Ancak peşin parası olanda Kur Korumalı Kredi’ye (KKM) ya da şu aralar yeniden hareketlenen dövize yöneliyor. Buna yaz sezonundaki durgunluk da eklenince satışlar yavaşladı."
“AĞUSTOS VERİSİ SON 5 YILIN EN DÜŞÜĞÜ OLABİLİR”
Özel bankalara göre daha düşük faizle konut imkanı sağlayan kamu bankalarının neredeyse konut kredi pazarından çekildiğini dile getiren İstanbul Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık AŞ Kurucu ve Yönetici Ortağı Ahmet Büyükduman da, "Verilen krediden 220 bin ila 500 bin TL sınırından bahsediyorlar. Kamu tarafından kredi yok. Böyle olunca 1.29’la kamu bankasından kredi alamayan özelden 2.30’a kredi almak zorunda kalıyor.
Bu da faizlerin yükselmesi anlamına geliyor ki faizlerin düştüğü bir ortam da talep düşer” diye konuştu. Satışlarda bir zayıflama olduğunu, muhtemelen 2020 hariç son beş yılın gün bazında en düşük satış adedi bu ağustosta olacağını dile getiren Büyükduman, bunda takvim ve yaz etkisinin olup olmadığının ise sonbahar aylarında ortaya çıkacağını kaydetti.
"EV SAHİPLERİ ARIK FİYATI ARTIRMIYOR”
Konuta olan talebin azaldığını aktaran İstanbul Emlak Brokerleri Kulübü (İSTEB) Başkanı Ulvi Özcan da, bunda resesyonun etkili olduğunu söyledi. Mal sahiplerinin piyasaların hareketli olduğu dönemlerde arayıp fiyat artırdığını aktaran Özcan “Şu anda bunu yapmıyorlar. Yeni ev de gelmiyor. Yeni konut gelmesi için insanların karşısına başka fırsatların çıkması lazım. O fırsatı değerlendirecek parası ve kredi koşulları olması lazım. Piyasada fırsatta yok” dedi.
