Süt ve süt ürünlerine bir haftada iki kez zam geldi.
Aralık ayının ilk günlerinde maliyet artışı kaynaklı yüzde 3 ila yüzde 15 aralığında zamlanan süt ve süt ürünleri, çiftçiden alınan çiğ süte yapılan zammın uygulandığı 8 Aralık sonrası yüzde 20-51 aralığında daha zamlandı. Hafta başında yapılan zamlarla 10 liraya dayanan bir litre kutu süt, son zamlarla 14 liraya kadar çıktı.
Ucuzluk marketlerindeki market markalı sütler 5,25-7,5 TL aralığında satılırken, yaygın markalı bir litre sütü ise artık 10 liradan aşağı almak mümkün değil. En ucuzu 9,79 TL’den satılan bir litre süt, 10,99-13,99 TL’den satılmaya başladı.
Peynir, tereyağı, yoğurt gibi süt ve süt ürünlerindeki zam oranları ise yüzde 45’ten başlayıp, yüzde 60’ı aşıyor.
Hafta başında 11 TL’den satılan bir kilo yoğurdun etiketteki değişim tarihine bakıldığında dün itibarıyla 16 TL’ye çıktığı görülüyor. Daha ekonomik olmasıyla bilinen 18-20 TL aralığında satılan iki kiloluk kova yoğurtlar ise 29-37 TL aralığına çıktı. Hafta başında 30 TL olan 600 gram kaşar peynir 42 TL’yi gördü. 250 gram tereyağları ise 7 liradan 10 liraya çıktı.
‘SANAYİCİ ZAMLARI İKİYE BÖLÜP YANSITACAK’
Ulusal Süt Konseyi (USK) Yönetim Kurulu Başkan Vekili Cihat Şimşek, çiğ süte yapılan yüzde 47’lik zamdan sonra sanayicinin geçiş fiyatı uygulayacağını, fiyatlardaki artışı ikiye bölerek farklı tarih aralıklarında yansıtacağının bilgisini aldığını söyledi.
Şimşek’in aktardığına göre, özellikle peynir fiyatlarında bu uygulamaya gidilecek.
ÇİĞ SÜT, AMBALAJ, ELEKTRİK, DOĞALGAZ…
Süt ve süt ürünlerinde perakende fiyatına etki eden unsurlar çiğ süt fiyatları, ambalaj ham madde fiyatları, elektrik, doğalgaz, işçilik bedelleri, endüstriyel işleme giderleri, akaryakıt fiyatları, pazarlama ve dağıtım maliyetleri olarak öne çıkıyor.
Yaygın bir süt markasının fabrika satış temsilcisinin sozcu.com.tr’ye verdiği bilgiye göre, 8 Aralık’ta sonra gelen zamlar çiğ süte yapılan artışla ilgili. Ancak, çiğ süt sanayicinin önemli bir maliyet kalemini oluştursa da elektrik, doğalgaz gibi enerji maliyetlerinin de ciddi şekilde sanayicinin belini büktüğünü ifade eden yetkili, ambalaj maliyetlerinin de son bir yılda yüzde 100’ün üzerinde yükseldiğini, tüm bunların perakende fiyatlarına yansıdığını anlattı.
İstanbul Gıda Toptancı Tüccarları Derneği Başkanı Mustafa Karlı ise, süt ve süt ürünlerinin toptan fiyatlarının son günlerde yüzde 50 arttığını söyledi ve bunun en belirgin nedenlerinden birinin de karton, ambalaj maliyetleri olduğuna dikkat çekti.
Karlı, “Kurdaki artış nedeniyle ham maddeye gelen zamlar, süt ambalajlarının yanı sıra su ambalajları da artırdı. Düne kadar 8-9 lira olan ambalajlar bugün 15-16 liraya yükseldi. Aynı durum karton maliyetlerinin artmasından kaynaklı şeker fiyatlarında da var” dedi.
YIL BAŞINDAN SONRA YÜZDE 5 ZAM SİNYALİ
Karlı, süt ve süt ürünlerindeki zamların süreceğine işaret etti.
“Son fiyat artışlarıyla bir kilo kaşar peyniri 40 liradan 60 liraya yükseldi. Tereyağında da aynı oranlar mevcut” diyen Karlı, “Yıl başından sonra süt ve süt ürünlerine yüzde 5 daha zam geleceği konuşuluyor” diye konuştu.
‘ZAMLANMAYAN ÜRÜN YOK, HIZINA YETİŞEMİYORUZ’
Karlı ayrıca, küresel ham madde krizi ile yurt içinde döviz kurundaki ciddi yükselişlerin tüm gıda ve temizlik ürünlerinin fiyatlarını ortalama yüzde 20-30 artırdığını aktardı.
Karlı, şöyle devam etti: “İki, üç ay önce 18 litresi 240 TL olan ayçiçek yağı, bugün itibarıyla 440-450 TL. Yalnızca gıdada değil temizlik ürünlerinde de ciddi zamlar var. Tuvalet kağıdı ve kağıt havlu da yüzde 40 zamlandı. Yani her şeye zam var ve çok hızlı geliyor, hızına yetişemiyoruz.”
