Türkiye'nin bir türlü kurtulamadığı yüksek enflasyon sorunu, son dönemde dünyanın da gündemine girmeye başladı.
Türkiye'deki yüksek çift haneli seviyelere yaklaşmasa da, birçok ülkede enflasyon yükselişte. Örneğin ABD'de 2020'de sıfıra yakın olan yıllık enflasyon Mayıs 2021'de yüzde 5'e ulaştı.
Enflasyon artışıyla birlikte, özellikle gelişmiş ülkelerin uzun süredir gündeminde olmayan gramaj oyunları da tekrar görülmeye başlandı.
İngilizcede ‘shrinkflation' denilen ve ürünün fiyatı değişmezken boyut ve miktarının değişmesini anlatan kavram, Batı basınında çıkan haber ve analizlerde sıkça yer almaya başladı.
‘EKONOMİK CANAVAR’
Örneğin, 24 Haziran'da ABD merkezli Bloomberg haber ajansında çıkan bir haberde gramaj oyunu, ‘izlemeye değer bir ekonomik canavar' olarak nitelendirildi.
Enflasyon sorununun geri döndüğünün bir göstergesinin de gramaj oyunu olduğuna dikkat çekilen haberde, 1960'lı ve 70'li yıllarda bu olguya sıkça rastlandığı hatırlatıldı.
Haberde, firmaların son dönemde fiyat yükselişi yerine ürünün miktarını azaltmayı tercih ettiğini ve alışveriş yapanların da bu durumu fark etmesinin genelde zor olduğuna işaret edildi.
‘ENFLASYONUN SİNSİ KUZENİ’
Yine ABD merkezli npr.com sitesinde de gramaj oyunu için ‘enflasyonun sinsi kuzeni' ifadesi kullandı.
ABD'de geçmişte Massachusetts Başsavcı Yardımcısı olarak görev yapan ve uzun süredir tüketici hakları savunucusu olarak gramaj oyunlarını takip eden Edgar Dworsky, son dönemde özellikle tahıl ürünlerinde bu duruma rastlandığına dikkat çekti.
Şekerlerde ve tuvalet kağıtlarında da gramaj oyunlarına rastlanırken, konu ABD'nin popüler çevrimiçi tartışma forumlarından Reddit'te de gündem oldu.