Türkiye'nin 2019'da en çok doğalgaz aldığı üç ülke olan Rusya, Azerbaycan ve İran, Karadeniz'de keşfedilen doğalgaza ilişkin gelişmeleri yakından takip ediyor. 2015’te yüzde 55,31 olan Rusya’nın doğalgaz ithalatındaki payı bu yılın ilk beş ayında yüzde 20'ye düştü.
Türkiye'nin Nijerya ve Cezayir ile de LNG alım sözleşmeleri bulunuyor. ABD ve Katar'ın LNG üzerinden gaz ithalatımızdaki payı artıyor. Global Enerji Derneği Başkanı Murat Dilek, Türkiye'nin yeni rezervi ile doğalgaz pazarlığı yaparken elinin daha güçlü olduğunu söylüyor.
Türkiye enerjide yurt dışına bağımlı bir ülke. Özellikle doğalgazda Rusya, İran ve Azerbaycan ile yapılan uzun ve maliyetli sözleşmeler cari açığı artırıyor. Türkiye’nin yaptığı bu keşif yurt dışında en çok Türkiye’ye doğalgaz satan ülkeleri ilgilendiriyor.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre, ocak-mayıs döneminde Türkiye'nin toplam doğalgaz ithalatında Rusya'nın payı yüzde 20. 2015'te yüzde 55,31 olan Rusya'nın doğalgaz ithalatındaki payı, sonraki yıllarda kademeli olarak azalmış ve 2019'da yüzde 33,61'e gerilemişti. 2020'nin ilk beş ayında bu oran daha da gerilemiş oldu.
Rusya ile Türkiye arasında var olan yıllık 16 milyar metreküp kapasiteli Mavi Akım doğalgaz boru hattına ek olarak 2020 yılı itibarıyla 15,75 milyar metreküp kapasiteli TürkAkım hattı devreye girmişti.
Türkiye’nin Cezayir ve Nijerya ile de LNG alım sözleşmeleri bulunuyor. Son dönemde ise Katar ve ABD’den spot piyasadan LNG alımları arttı.
AZERİ GAZININ PAYI ARTIYOR
Rusya'nın doğalgaz ithalatındaki payı düşerken, Azeri gazının payı artıyor. 2017'de yüzde 11,85, 2018 yüzde 14,94, 2019'da 2019 yüzde 21,2 olan Azeri gazının ithalattaki payı, 2020'nin ocak-mayıs döneminde yüzde 33’ü aştı.
Azerbaycan doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak olan Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı'ndan (TANAP) Türkiye'ye gaz akışı 30 Haziran 2018'de başlamıştı. TANAP'ın açılışı sonrasında Azeri gazının ithalattaki payı arttı.
AZERİ GAZI RUS GAZINDAN PAHALIYA GELİYOR
Azeri gazında Rus gazına göre fiyat avantajı bulunmuyor. Sınırdan girişte Azeri gazı Rus gazına göre yüzde 10 daha ucuz olsa da yüksek taşıma maliyeti nedeniyle Azeri gazı toplamda Rus gazından daha pahalıya mâl oluyor.