Koronavirüs Bilim Kurulu, 50 yaşından büyük vatandaşların ve sağlık çalışanlarının hangi aşı ile olursa olsun 3. doz aşı olmalarının faydalı olacağını kararlaştırdı. 50 yaşından büyüklere ve sağlık çalışanlarına 3. doz aşı randevuları 1 Temmuz itibarıyla başladı. İstanbul Tabip Odası da 3. doz aşılarla ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
İşte o sorular ve İstanbul Tabip Odası’nın yanıtları:
– Üçüncü doz aşı kararını vermek için antikorlarıma baktırmalı mıyım?
Hayır. Mevcut antikor testleri ile belirlenen seviyelerin hangi değerden itibaren ve ne kadar süre koruyucu olduğu bilinememektedir. Ayrıca testlerden kaynaklanan nedenlerle yalancı olarak pozitif sonuç da çıkabilmektedir. Bu nedenle aşı olmak veya olmamak kararı için antikorlarınıza baktırmanıza gerek yoktur.
– İki doz BioNTech aşısı oldum. Ne zaman 3. doz aşıyı olmalıyım?
Şimdiki veriler BioNTech aşısının oluşturduğu bağışıklık yanıtının güçlü bir şekilde 9-12 ay devam ettiğini gösterdiğinden 2 doz BioNTech olan kişilerin 9-12 ay boyunca ek doz aşı olmalarına gerek yoktur. Bu kişilerde 3. doz aşıya ihtiyaç olup olmayacağı ve ne zaman olacağı bu konuda yapılmakta olan çalışmaların sonuçlarına ve ortaya çıkabilecek yeni varyantlara göre belli olacaktır. Sadece BioNTech bulunan ülkelerde 2 doz uygulanmaktadır.
– İki doz Sinovac aşısı oldum. Ne zaman 3. doz aşıyı olmalıyım? Hangi aşıyı olmalıyım?
İki doz Sinovac aşısı olan kişilerde oluşan bağışıklık yanıtının 3-6 ay içerisinde giderek azaldığı gözlenmektedir. Ayrıca Sinovac aşısının tüm dünyada birkaç ay içinde hakim hale gelmesi beklenen Delta varyantına karşı etkisi de sınırlı gözükmektedir. Bu nedenlerle iki doz Sinovac aşısı olanların ikinci dozdan 3-6 ay sonra 3. doz (hatırlatma veya rapel) aşıyı olması hem kendilerinin korunması hem de Delta varyantının yayılmasının önlenmesi açısından akılcı olacaktır.
Bu kişilerde 3. doz aşı Sinovac ile uygulanabilir. Ancak Delta varyantına karşı koruyuculuğu sağlamak açısından, özellikle sağlık çalışanları, kalabalık yerlerde çalışanlar gibi virüsle karşılaşma olasılığı yüksek kişilerin, ayrıca daha güçlü bağışıklık oluşturduğu için ileri yaştaki kişiler ve bağışıklık yetmezliği olanların 3. doz aşıyı BioNTech ile olması tercih edilmelidir.
– BioNTech aşısı ileri yaştaki kişilerde daha çok yan etki yapıyor mu?
BioNTech aşısının yan etkileri yaş ilerledikçe azalmakta buna karşın koruyuculuğunda ise önemli bir değişiklik olmamaktadır. Sinovac aşısının koruyuculuğu ileri yaştaki kişilerde azaldığından ileri yaş grubunda ülkemizdeki aşılardan BioNTech aşısının uygulanması önerilir.
– Hastalığı geçirmiş olan kişilerin aşılanması gerekli mi? Ne zaman aşılansınlar?
Bugüne kadarki bilimsel veriler hastalığı belirtili olarak geçiren kişilerde bağışıklığın yaklaşık 6-12 ay devam ettiğini göstermekle birlikte zamanla koruyuculuğun azalması söz konusu olduğundan hastalığı geçiren kişilerin 3-6 aydan itibaren aşılanabilecekleri düşünülmektedir.
– Hastalığı geçirmiş olanlar hangi aşıyla aşılansınlar?
Hastalığı geçirmiş olan kişilere 3-6. aydan itibaren tek doz BioNTech aşısının uygulanması ile yüksek düzeyde bağışıklık yanıtı oluştuğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Daha az sayıda veri olmakla birlikte hastalığı geçirmiş olan kişilere iki doz olmak kaydıyla Sinovac aşısı uygulamasının da yüksek düzeyde bağışıklık sağladığı gösterilmiştir.
Bu konuda kesin öneride bulunmak için hastalığı geçirenlere tek doz BioNTech veya iki doz Sinovac uygulamalarından hangisinin daha faydalı olacağını araştıran çalışma sonuçlarına ihtiyaç vardır. Ancak eldeki verilerle Delta varyantının yayılmasının önlenmesi ve yeni varyantların ortaya çıkmasının engellenebilmesi için hastalığı geçirenlere 3-6 ay sonra BioNTech aşısının uygulanması daha akılcı görünmektedir.
– İki doz aşıdan sonra COVID geçirdim. Üçüncü doz aşımı ne zaman olmalıyım?
Bir veya iki doz sonrasında COVID geçiren kişiler tıpkı aşılanmamış ve COVID geçirmiş kişiler gibi hastalıktan sonra 3-6. aydan itibaren aşılanabilecekleri düşünülmektedir. Bir doz Sinovac aşısından sonra COVID geçirmiş olanların 3-6. aydan itibaren olacakları aşı birinci dozla aynı aşı olabileceği gibi hem kendilerinin korunması hem de Delta varyantının yayılmasının önlenmesi ve yeni varyantların ortaya çıkmasının engellenebilmesi açısından BioNTech aşısı olmaları doğru olacaktır.